İshal deyip geçmeyin: Vefata bile götürüyor

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, ‘yaz ishali’ ya da ‘turist ishali’ olarak isimlendirilen hastalıklarda artışa dikkat çekti.

Hastalıkla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Şener, “Bağırsak alışkanlıklarında değişim olarak isimlendiriliyor. Bazen büsbütün sulu olabiliyor, tartıyla katılıklar da olabiliyor. Beraberinde bulantı ve kusma da olabiliyor. Klinik tabloda hepsi birbirinden farklı. Viral ya da bakterinin eşlik ettiği besin zehirlenmeleri, besin zehirlenmeleri formunda de olabiliyor. Birbirinden ayırt etmek aslında hem kolay hem sıkıntı. Şayet karın ağrısıyla birlikte tuvalete gittiğinizde sıklıkla büyük abdest çıkarıyorsunuz, su biçimindeyse ve birkaç gün öncesinde kuşkulu bir besin aldıysanız besine bağlı bağırsak alışkanlığı değişimi yani yaz isaline yakalanmışsınızdır” diye konuştu.

‘HERHANGİ BİR BULAŞICI HASTALIK OLMADAN BAĞIRSAK ALIŞKANLIKLARINDA DEĞİŞİM OLABİLİR’

Yaz tatilinde yer, bazen ülke değişikliğinde alışkın olunmayan besinler tüketildiğinde, rastgele bir bulaşıcı hastalık olmadan bağırsak alışkanlıklarında değişimler olabildiğini söyleyen Prof. Dr. Şener, “Bu da çok doğal. Besinlerle ilgili olan kısmına baktığınız vakit, şayet besin zehirlenmesi ise buna kesinlikle beraberinde bulantı, kusma eşlik ediyor. Zira o besin içerisinde bir toksin oluyor. Bir bakteri artık unsuru oluyor. Bulantı, kusma, halsizlik, iştahsızlık, kas ağrısı ve ateşe sebep olabiliyor. Bu bazen ağır ishal tablosu salmonella ve shigella üzere enterik patojenlerle karışabiliyor. Hasebiyle bunları birbirine ayırt etmek lazım. Zira besin zehirlenmesinde antibiyotik tedavisi kesin vermek gerekiyor” tabirlerini kullandı.

‘HAZIR BESİNLERE DİKKAT’

Prof. Dr. Alper Şener hazır besinlere da değinerek, bu eserlerin plajlarda sıkıntıya neden olabileceğini belirtti. Şener, şöyle konuştu:

-Mesela hazır tüketilen kimi besinler var. Yaz aylarında sirkülasyonu ne kadar süratli bile olsa bunlar toplu halde hazırlanıp, perakende satışa dönüyor.

-Örnek vermek gerekirse kumpir. Hepimizin bildiği üzere mayonez, yoğurt ve öteki katkılı eserler bunun içerisine katıldığı için bakteri birikmesi sık oluyor.

-Biriken bakteriler insanlarda bulantı, kusma ve ishal üzere tablolara sebep oluyorlar. Öbür taraftan açık alanda satılan besinler da biraz sabıkalı maalesef. Zira kullanılan hazır besin eserleri sosis, salam ve salçalar ile kullanılan katkı unsurlarının saklanma şartları kıymetli hale geliyor.

-Dikkat edilmesi gereken şey, besinin bozulmaması için 19 ila 20 santigrat derecenin üstünde bir ısıya maruz kalmaması gerekiyor. Mesela plajlarda büyük badire. Örnek vermek gerekirse midye, kontaminasyon manasında riskli bir besin. Zira bu bakterilerin bir kısmı aslında bizde deride, önemli var olan bakteriler.

-Siz yerken dahi bunları onun içerisine bulaştırabiliyorsunuz. Münasebetiyle bilhassa açık alanlarda ve plajlarda kendiniz dahi hazırlamış olsanız, plajda kontaminasyona açık hale geliyor. İdeali 3-6 saatte tüketmek.

-Aldığınız, yediğiniz yerdeki eserlerin üstünde kurumalar, üstünde pürifikasyon, çürüme, erime, sümüksü üzere yapıların olup olmadığına dikkat edin.

’65 YAŞ ÜSTÜ VE 5 YAŞIN ALTINDAKİLERİ YAKIN TAKİP ETMEK GEREKİR’

Vatandaşları uyaran Prof. Dr. Şener, “Özellikle güneşli bölgelerde ve plajlarda güneş tam zirvedeyken hava 40 dereceyi bulabiliyor. Sıcaklık bakteri için istemediğimiz bir şey. Bakteriler çok rahat ürüyor, yerleşiyorlar, toksin de fazla üretiyor. Münasebetiyle sıcak ortamlarda ve plajlarda kendi hazırlamış olduğunuz eserler dahi olsa kısa müddette tüketin. Zira bu tip eserlerin tüketimiyle ortaya çıkabilecek yaz ishalleri aşikâr yaşlarda ölümcül seyredebiliyor. Poliklinik koşullarına baktığımızda bu cins hastalar daha çok acil servise başvuruyor. Bilhassa 65 yaş üstü ve 5 yaşın altındakileri yakın takip etmek gerekir. Riske atılabilecek bir durum değil” diye konuştu.